Verkoop van een onderneming
Juridische Vraagbaak: door Evelyn Wolterink en Perry Willard.
Bij de overdracht van een besloten vennootschap is een van de belangrijkste vragen: wat wil de ondernemer verkopen? Het antwoord op deze vraag is namelijk bepalend voor de keuze tussen de twee mogelijke vormen waarin overdracht van een onderneming kan plaatsvinden: de activa passiva transactie of de aandelentransactie.
De aandelentransactie en de activa passiva transactie
Tussen de aandelentransactie en de activa passiva transactie bestaan belangrijke verschillen. Ter illustratie worden beide vormen van overname uiteengezet voor de drogisterij van Sander: de besloten vennootschap KRUIDFIT B.V. Sander houdt de aandelen in KRUIDFIT B.V. via zijn holdingmaatschappij SANDER HOLDING en wenst KRUIDFIT B.V. te verkopen.
Bij een activa passiva transactie is KRUIDFIT B.V. de verkopende partij. KRUIDFIT B.V. verkoopt de onderneming (lees de activiteiten van de drogisterij). Hierbij valt niet alleen te denken aan de voorraden, inventaris en het personeel van KRUIDFIT B.V., maar ook aan eventuele over te nemen overeenkomsten waarbij KRUIDFIT B.V. partij is, zoals huur- en leasecontracten. De banktegoeden, debiteuren, crediteuren en bankschulden blijven vaak achter bij de verkopende onderneming.
Bij een aandelentransactie is dat anders. Niet de onderneming van KRUIDFIT B.V., maar de aandelen in KRUIDFIT B.V. zijn onderwerp van verkoop. De verkopende partij is dan ook niet KRUIDFIT B.V., maar SANDER HOLDING. Bij een aandelentransactie wordt het ‘hele pakket’ in een keer overgedragen. Alle bezittingen, schulden, rechten en verplichtingen, contracten met leveranciers, personeel en afnemers, licenties en vergunningen, schulden aan de belastingdienst gaan door overdracht van de aandelen in KRUIDFIT B.V. ‘mee over’, enkel doordat de door SANDER HOLDING gehouden aandelen in KRUIDFIT B.V. overgaan naar een andere partij.
Voor- en nadelen
De activa passiva transactie en de aandelentransactie zijn dus zeer verschillend. Waarom zouden partijen voor de ene of de andere route kiezen?
• wijze van overdracht
Een aandelenoverdracht is juridisch gezien relatief eenvoudig. Overdracht vindt plaats door middel van een koopovereenkomst, gevolgd door een enkele notariële leveringsakte waarin alle rechten en plichten worden overgedragen. Een activa passiva transactie is vaak complexer. Bij deze overdracht moet ieder actief worden omschreven en apart worden overgedragen.
• risicobeheersing
Bij een aandelentransactie komen alle rechten en plichten automatisch voor rekening en risico van de koper. Dit betekent echter ook dat eventuele verborgen gebreken (de zogenaamde ´lijken in de kast´) mee overgaan. Dat kan voor de koper een ongewenst gevolg zijn. Dergelijke risico´s spelen een minder grote rol bij een activa passiva transactie. Bij deze transactie worden bezittingen en schulden expliciet overgedragen en wordt door partijen duidelijk vastgelegd wat wordt gekocht. De kans op ongewenste verrassingen aan de zijde van de koper is daarmee minder groot.
• keuzemogelijkheden
In geval van een activa en passiva overeenkomst wordt door partijen expliciet vastgelegd wat wordt gekocht en verkocht. Al hetgeen de koper niet wenst over te nemen, blijft achter bij de verkoper. Bij een aandelentransactie bestaan een dergelijke keuzemogelijkheden niet.
Tot slot
Kortom, bij de keuze voor een overdrachtsvorm dient door partijen rekening te worden gehouden met de aanzienlijke juridische en bedrijfseconomische aspecten die met een keuze gepaard gaan. Het devies luidt dan ook om u – of u nu als kopende of verkopende partij bij een overname betrokken bent – goed te laten adviseren!
Wilt u meer informatie over de mogelijkheden bij de (ver)koop van een onderneming? Neem dan contact op met Perry Willard (p.willard@pvdb.nl) of Evelyn Wolterink (e.wolterink@pvdb.nl).